5 dakika okuma süresi
Etrafınıza bakın ve düşünün; nerede olduğunuzun bir önemi olmaksızın en az beş renk sayabileceğinizin garantisini verebiliriz. Hayata anlam katarken renklerle birlikte daha coşkun ve akıcı hissedebiliyoruz. Bazı renklere kendimizi daha yakın, bazılarına daha uzak hissediyoruz. Kırmızı rengi en sevdiğimiz renk olabiliyorken, sarı renkli seçimlere pek yaklaşmıyoruz. Ya da bunun tam tersi sarı renk bizim için çok önemli olabiliyorken kırmızıyı hiç seçmiyoruz. Herkesin ama istisnasız herkesin renklerle bir bağlantısı var. Sevdiği, sevmediği, iyi hissettiren, kötü hissettiren ya da tamamen nötr olduğu…
Renklere yüklediğimiz anlamlar herkes için başka başka olsa da bazen ortak kanıya varılan düşünceler olabiliyor. Mavinin dinginliği, siyahın karamsarlığı gibi. Ama unutmamak lazım, genel geçer bilgilere itibar etmek durumunda değiliz. Siyah bazen sizin için asaleti temsil edebilir ya da coşkun hissetmenizi sağlayabilir. Yine de renkler üzerine birçok araştırma ve düşünce var. Bakalım siz bu yazıdan sonra renklere başka bir gözle bakacak mısınız? Renklerin bir dili var mı? Renkler bize ne anlatmaya çalışıyor?
Gelenek, görenek, inanç gibi etmenler kültürü oluşturan en önemli etmenlerdir. Atalardan edinilen bu birikim günlük yaşama, sanata ve hatta bilime dahi etki eder. Bu bağlamda renklere bakışımızda ve kullanışımızda yaşadığımız coğrafya, bulunduğumuz kültürün etkisi oldukça büyüktür. Renkler, tarih boyunca insanların gerek kendini ifade etme biçimi gerekse mesaj iletme isteği ver arzusu sebebi ile popülaritesini korumuştur. Örneğin İslam dini için yeşil renk kutsal sayılır ve çoğu cami, türbe gibi kutsal mekanlarda kullanılır. Bu sebeple İslam dinine mensup biri ile ya da İslam dininin yaygın olduğu bir bölgede yaşayan birinin yeşile bakışı ile bu dine mensup olmayan ve o coğrafyada yaşamayan birinin bakışı farklı olacaktır. Çin'de ise renklerin referansı astrolojidir. Beş ana renk vardır. Kırmızı, sarı, siyah, beyaz ve mavidir. Bu renkler; ateş, metal, ahşap, toprak ve su ile eşleştirilir. Duvarlar genelde mutluluğu ve güneşi simgeleyen kırmızı renktedir. Ya da Antik Mısır'da sarı sonsuzluğu sembolize ederken bu günümüzde geçerliliğini korumamaktadır. Yani renk tarih boyunca da anlam değişikliğine uğramıştır.
Kültür ve coğrafyaya göre renklerin farklı anlamlar taşıyor olmasına belki de en güzel örneklerinden biri beyazdır. Batı kültüründe beyaz, saflığın, berraklığın ve ferahlığın sembolü iken doğu kültürlerinde ölümün temsilidir. Hatta ölüler beyaz kefene koyulur ve hac dönemlerinde beyaz giyilir. Dünya aynı, renk aynı fakat o rengin temsil ettikleri ne kadar farklı değil mi?
Bütün bunların yanında hayat deneyimlerimiz içerisinde renklerin hepimiz için değişik anlamları karşımıza çıkıyor. Örneğin çocukluğunuzu geçirdiğiniz evin duvarları mavi ise, mavi sizi çocukluğunuza götürebilir ya da kötü anılarınızın biriktiği lise yıllarınızın geçtiği sınıfın duvarları kahverengi ise kahverenginin sizin için başka bir anlamı olacaktır.
Renklerin insanlar üzerindeki etkileri üzerinden yapılan araştırmalar, genel kanılara göre renklerin anlamlarına, çağrışımlarına bakalım ve bazı bölgelere özel kullanım alanlarını inceleyelim
Kırmızı nesiller boyunca kan, savaş, tehlike, güç ve kararlılıkla ilişkilendirilmiştir. Aynı zamanda sevginin de sembolüdür. Duygusal açıdan oldukça yoğun olmasının yanı sıra dikkat çekici olması sebebi ile ikaz sembollerinde bolca kullanılmaktadır. Cesareti temsil ettiği için birçok ülke bayrağında kullanılmaktadır.
Çin: Özel günlerde giyilen kıyafetlerde,
İngiltere: Otobüsler ve telefon kulübelerinde,
İspanya: Boğa güreşleri ve flamenko kıyafetlerinde bolca kırmızı kullanmaktadır.
Duygusal enerjisi oldukça yüksek bir renktir. Tropikal bölgelerin ve güneş ışığının sembolüdür. Yaratıcılık ve coşkunun rengi olan turuncunun insanları cesaretlendirdiğine inanılır. Sıcak bir renk olmasına karşın kırmızı kadar kışkırtıcı olarak algılanmaz. Enerjinin temsilcisidir ve sağlıklı beslenme ile ilişkilendirilir. Ayrıca sonbaharın rengidir ve dayanıklılığı simgeler. Son olarak çocuk ürünleri için bolca kullanılmaktadır.
Budizm: Tevazu, dinginlik,
Çin ve Japonya: Mutluluk ve bolluğu temsil eder.
Güneşin ve buna bağlı olarak enerjinin sembolü olan sarı renk, sıcaklı etkisi yaratması ile beraber zihni uyandırıcı etkiye sahiptir. Siyah ile beraber kullanıldığı zaman uyarıcı etkisi yüksek olduğu için uyarı işaretlerinde bolca kullanılmaktadır.
Sarı, onur ve sadakati temsil ettiği için devletler tarafından bolca kullanılmaktadır. Enerjiyi temsil etiği için çocuk ürünleri ve oyuncalarda tercih edilmektedir.
Mısır: Mutluluk, refah,
Çin: Güç ve gökyüzü.
Yeşil doğanın, uyumun ve bereketin sembolüdür. Yeşil duygusal açıdan güveni yansıtır. Koyu yeşil ise çoğunlukla para ile ilişkilendirilmiştir. İyileştirici gücüne inanılır ve gözleri dinlendirir. Kırmızının aksine trafikte güvenliği ve rahat geçişi işaret eder. Doğayı sembolize etmesi sebebi ile spor markaları tarafından bolca tercih edilmektedir.
İslam: Huzur ve İbadet.
Derinliğin ve bilgeliğin sembolü olan mavi, aynı zamanda maneviyatı simgelemektedir. Sakinleştirici etkisi ile bilinir. Temizliğin ve saflığın sembolü olmasının yanı sıra şifa ve sağlığı temsil eder. Meditasyon ve yoga pratikleri esnasında yakında mavi rengin olması odaklanmayı da arttırmaktadır.
Katolikler İçin: Meryem Ana ve Tanrı,
Hindistan: Merhamet,
Tevrat: Kutsallık.
Lüksü ve asaleti temsil etmektedir. Aynı zamanda yaratıcılık ve bağımsızlığın sembolüdür. Yapılan araştırmalara göre çocukların 4/3'ü moru, diğer renklere oranla fazla sevmektedir. Yaşam standartlarının yükselmesi için gereken enerjiyi taşıdığına inanılır.
Birçok Kültüre Göre: Zenginlik, Lüks Yaşam,
Katolikler için: Pişmanlık.
Gözümüzü nereye dönersek dönelim renklere maruz kalıyoruz ve bundan hiç şikayetçi değiliz. Fakat renklerin üzerimizdeki etkileri üzerine hiç düşündük mü? Etkileyici, kışkırtıcı ya da rahatlatıcı… Sevdiğiniz renkler ve sevmedikleriniz… Hayatınıza dokunan renkler ve anılarınızın baş rolleri…Renkler bize ne anlatmaya çalışıyor dersiniz?
Özellikle reklamcılık dünyasını renklerin sırlarını keşfetmeye yönelik oldukça fazla çalışma yapmıştır. Pazarlamanın en önemli rolü fikir ise bir diğer başrolü renklerdir. Markaların iletişim ve pazarlama stratejilerinde her zaman bir ana renk ya da birkaç yardımcı renk ön plandadır. Büyük marklardan bazılarını aklınıza getirin. Adının hemen arkadaşından öne çıkan rengini düşünmeniz tesadüf değil.
Renkler duygularımızı etkiler ve anılarımız arasında ilişki kurar. Renklerle iletişim kurmak rasyonel bir yoldan olmayacağı için akılda kalıcılığı ve duygu dünyamıza etkisi daha fazla olacaktır.
İştahı arttırdığı söylenen kırmızı rengi Mc Donald's diğer bir ana renk olan sarı ile kullanmaktadır. Ayrıca Netflix, kullanıcılarını etkilemek için kırmızı kullanırken yine başka bir büyük marka olan Coca-Cola marka rengi olarak kırmızı seçmiştir. Bütün bu büyük markaların kırmızı rengini seçmesi tesadüf mü? Eğer kendi markanızı oluşturmak istiyorsanız kırmızı renge bir şans vermenizi öneririz.
Turuncu
Turuncu için söylediklerimizin arkadaşında duruyoruz. Çocukların ilgisini çekmeyi başaran turuncu rengi çocuklar ve gençlerle bağlantı kurmak isteyen; onlara hitap eden Nickelodeon kanalı turuncuyu marka rengi olarak seçmiştir. Tropikal bölgelerle eşleştirilen turuncuyu Fanta markası da ana renk olarak kullanmaktadır.
Mutluluğun, pozitif düşüncenin, sağlığın ve güneşin sembolü olan sarıyı kırmızı gibi dikkat çekici bir renk ile kullanmak etkisi arttırmaya yardımcı olacaktır. Kırmızı ve sarının markalar nezdinde en popüler kullanımı yine biraz önce bahsettiğimiz Mc Donald's markasına aittir. Bunun yanı sıra sağlıkla ilişkilendirilen yiyecek veya eşyaların marka renklerinde sarıyı sıkça görmemiz mümkündür. İş planınız içerisinde sağlık üzerine bir marka kurma hayaliniz varsa sarı renk mutlaka aklınızda olsun.
Doğanın dinginliğin ve istikrarın rengi yeşili yenilenmenin ve tazelenmenin rengi olarak konumlandırmaktayız. Bu sebeple dernekler tarafından kullanılmaktadır. Örneğin Yeşilay, kabul edilebilirlik ve istikrarın sembolü olan yeşili ana rengi olarak seçmiştir. Sarı ve kırmızı için denge rengi olarak da kullanılır. Yine dünyaca ünlü markalar tarafından kullanılan bir başka renktir. Starbucks ve Spotify marka renklerini yeşil üzerine konumlandırmışlardır. Çevre dostu ve sürdürülebilirlik kavramını içerisinde barındıran markalar için yeşil rengi seçmek oldukça mantıklı olacaktır. Doğa dostu ürünler satan bir markayı aklınıza getirin. Mutlaka yeşilin bir tonu karşınıza çıkar.
Güvenirliliği ve rahatlatıcı etkisiyle markalar tarafından tercih edilen bir başka renk ise mavidir. Kurumsal firmalar tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Microsoft, General Electric gibi dünyaca ünlü markaların ana renklerinden biridir. Ayrıca dünyanın en büyük markalarından biri haline gelen Facebook'un rengidir. Fakat bu tercih sebebinin ilginç bir hikayesi var. Facebook'un kurucusu olan Mark Zuckerberg renk körüdür ve görebildiği en canlı renk mavidir. Bu sebeple sosyal ağ yaratılırken mavi ilk tercih olmuştur. Bazen stratejiler yerine enteresan hikayeler sebebi ile marka renkleri seçilmektedir. Fakat bu oldukça nadir görülen bir durumdur. Ayrıca odaklanma ve sakinleştirme etkisi ile öne çıkan mavinin yoga, meditasyon gibi durumlarda sıkça kullanıldığı görülmektedir.
Mor rengi lüksün ve zenginliğin sembolüdür. Hatta geçmişte 1. Elizabeth ve kraliyet ailesi dışında kimsenin mor giymesine izin verilmezdi. Günümüzde Fedex ve Milka gibi köklü markalar tarafından kullanılan mor iddialı olmasının yanı sıra 2018 yılında Pantone rengi seçilmiştir.
Onay bekliyor
2 dakika okuma süresi
2 dakika okuma süresi